UVA i UVB to pojęcia, z którymi większość z nas jest zaznajomiona. Czym natomiast są tajemnicze SPF i PPD? Po przeczytaniu tego artykułu będziesz znać ich działanie oraz poznasz kosmetyki, w których można je znaleźć.
WPŁYW PROMIENIOWANIA UV NA SKÓRĘ
Niewielkie dawki promieniowania UV wywierają pozytywny wpływ na nasz organizm, między innymi odgrywają rolę w syntezie witaminy D3, która chroni przed krzywicą, osteoporozą czy chorobami nowotworowymi. Ponadto stymulują wydzielanie melanin w skórze, a także działają relaksująco i antydepresyjnie.
Niestety nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych, w tym czerniaka i fotostarzenia skóry, stąd niezwykle ważne jest stosowanie preparatów zapewniających nam ochronę przeciwsłoneczną.
Promieniowanie UV dzieli są na trzy podtypy – w zależności od długości fali wyróżniamy promieniowanie: UVA, UVB oraz UVC, które nie dociera do powierzchni Ziemi, gdyż jest skutecznie zatrzymywane przez warstwę ozonową.
CZYM JEST UVA?
⇒ jest to tzw. długie promieniowanie UV,
⇒ 90% promieniowania UV docierającego do Ziemi to właśnie UVA,
⇒ przenika przez szyby okienne i wodę,
⇒ potrafi przenikać do skóry głębiej niż UVB (nawet do warstwy siateczkowej skóry właściwej);
⇒ powoduje tzw. natychmiastową pigmentację skóry (IPD);
⇒ promieniowanie to odpowiedzialne jest za fotostarzenie skóry, głównie przez negatywny wpływ na kolagen i fibroblasty; osłabia strukturę skóry przez uszkodzenie limfocytów, granulocytów i komórek tucznych, oraz niekorzystnie działa na śródbłonek naczyń krwionośnych skóry i macierz komórkową;
⇒ reakcje świetlnej nadwrażliwości (fototoksyczne i fotoalergiczne) są zależne głównie od tego rodzaju promieniowania.
CZYM JEST UVB?
⇒ to tzw. „promieniowanie rumieniowe”- to ono głównie powoduje oparzenia słoneczne,
⇒ stanowi 5% spektrum promieniowania UV docierającego do Ziemi,
⇒ nie przenika przez chmury, szyby, wodę,
⇒ niszczy DNA komórkowe, osłabia działanie komórek Langerhansa, zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory skóry.
JAKIE FILTRY ZNAJDUJĄ SIĘ W KOSMETYKACH?
Aby chronić skórę przed niekorzystnym działaniem promieniowania słonecznego stosuje się preparaty zawierające w swoim składzie substancje zwane filtrami, które ze względu na mechanizm działania dzieli się na:
Filtry chemiczne – absorbują promieniowanie UV. Do najczęściej używanych należą takie związki jak: benzofenony, Eusolex 3600, Octokrylen, Parsol 1789, Tinsorb M.
Filtry fizyczne – nazywane też mineralnymi – rozpraszają lub odbijają promieniowanie UV. Najczęściej stosowane związki z tej grupy to tlenek cynku oraz dwutlenek tytanu. Należy pamiętać, że filtry mineralne pozostawiają na skórze widoczny, biały film. Obecnie na rynku dostępne są już kosmetyki z filtrami fizycznymi zawierającymi dodatkowe pigmenty w kolorze skóry przez co są one mniej widoczne na skórze.
Jeśli chcemy zapewnić skórze najszerszy zakres ochrony przeciwsłonecznej powinniśmy wybierać kosmetyki, które w swoim składzie zawierają związki z obu wspomnianych grup.
FILTRY SPF, IPD ORAZ PPD
SPF- siłę działania preparatu chroniącego przed promieniowaniem UVB określa tzw. SPF (sun protective factor). Wskazuje on jak długi czas możemy przebywać na słońcu po zastosowaniu preparatu z filtrem do wystąpienia odczynu rumieniowego w porównaniu z takim samym czasem ekspozycji na słońce bez ochrony preparatem z filtrem.
IPD- Immediate Pigmentation Darkening- jest kolorymetryczna analizą intensywności opalenizny natychmiastowej powstającej w wyniku działania promieniowania UVA.
PPD- Presistant Pigmentation Darkening- w tej metodzie również określa się skuteczność działania ochronnego przed promieniowaniem UVA. Polega ona na porównaniu intensywności opalenizny opóźnionej po ekspozycji skóry na słońce bez zastosowania preparatu z filtrem i z jego zastosowaniem.
STOPNIE OCHRONY PRZECIWSŁONECZNEJ (SPF)
Im wyższy SPF, tym większa ochrona przeciwsłoneczna. Przyjmuje się, że skuteczność preparatów z SPF 50+ wynosi ok. 98%. Jednakże na rynku oprócz preparatów zawierających filtry o wysokim SPF, są również takie, których SPF wynosi 6. Warto więc wiedzieć jak wartość SPF przekłada się na ochronę przeciwsłoneczną.
JAKA ILOŚĆ PREPARATU JEST WYSTARCZAJĄCA?
W ocenie ilości preparatu z filtrem koniecznej do nałożenia na skórę by była ona efektywna stosuje się tzw. zasadę łyżeczkową. Ilość kremu nie mniejszą od połowy małej łyżeczki nakłada się na okolice twarzy, szyi oraz każdą z kończyn górnych. Na skórę grzbietu, klatki piersiowej oraz kończyn dolnych nakłada się ilość nie mniejszą niż 1 łyżka stołowa.
Niezwykle istotne jest, aby pamiętać, że filtry(szczególnie chemiczne) po ekspozycji na słońce tracą swoją skuteczność i aktywność. Z tego względu preparaty z filtrami UV powinno się nakładać co ok. 1,5h ekspozycji na słońce. Ze względu na opóźnione działanie kremów z filtrami przeciwsłonecznymi należy je nakładać min. 20 minut przed wyjściem z domu, a nie bezpośrednio przed ekspozycją na słońce.
Obecnie wiele preparatów do stosowania na dzień – kremy, pudry, podkłady, balsamy do ust itp. oprócz składników odpowiadających za ich podstawowe działanie zawierają też filtry UV. Warto więc zwracać na to uwagę i wybierać tego typu produkty, aby uchronić się przed niekorzystnymi efektami działania promieniowania UV.